Các loại măng thường được dùng trong nấu ăn ở Việt Nam
Các loại măng phổ biến bao gồm: măng tre, măng nứa, măng vầu, măng sặt, măng giang... Trong đó măng tre là loại măng phổ biến nhất.
Nếu phân loại theo cách thông thường ta sẽ có măng tươi và măng khô. Măng tươi hay dùng để nấu với vịt và ngan để ăn bún. Măng khô hay dùng để nấu miến hoặc các món liên quan đến kho và gần như là 1 nguyên liệu đặc trưng trong ngày tết.
Măng tươi lại được chia ra làm măng củ và măng lá. Măng củ đặc ruột, thái lát mỏng khi chế biến còn măng lá được xé sợi.
Nếu phân loại theo giống măng thì có các loại măng phổ biến sau:
Măng tre
Măng tre là tên gọi chung cho các loại măng từ cây tre. Măng tre có nhiều loại nhỏ hơn như: măng tre rừng, măng che gai (măng lay), măng tre diễn, măng bát bộ (măng mai).
Loại măng tre phổ biến nhất mà bạn hay gặp bán ngoài chợ chính là măng bát bộ. Loại này được trồng làm kinh tế, thu hoạch và bảo quản rồi bán ra thị trường.
Măng nứa
Măng nứa là 1 loại măng nhỏ, kích thước chỉ bằng ngón chân cái hoặc to hơn 1 chút, có màu trắng nõn, luộc lên có màu vàng nhạt.
Măng nứa ngon hơn măng tre nên giá thành cũng cao hơn. 1kg măng nứa tươi có giá khoảng 40.000đ/kg còn măng nứa khô giá cao gấp 10 lần măng nứa tươi.
Cách chọn măng nứa ngon
Chọn những cây măng nứa có độ dài từ nửa gang đến 1 gang tay. Phần ngọn măng ít lá, đặc, có đủ phần ống là măng non, ăn sẽ giòn và không không có xơ như măng già.
Nếu làm món măng nhồi thì nhất định phải chọn măng nứa, ống măng nguyên vẹn không vỡ nát để nhồi thịt vào bên trong.
Măng vầu
Măng vầu là loại măng rừng có nhiều ở Bắc Kạn, được yêu thích vì không được bảo quản bằng hóa chất. Thường được bán nguyên củ tươi còn bẹ. Loại này khi bóc vỏ ra cần được chế biến luôn vì sau 3-4 tiếng sẽ bị cứng, không còn độ mềm, ngọt.
Măng vầu có 2 loại là măng vầu đắng và măng vầu ngọt. Chính vì thế măng vầu còn được gọi là "măng đắng".
Khi mua loại măng này hãy hỏi người bán để tránh bị nhầm lẫn bởi măng vầu đắng có vị đắng nhằng nhặng không dễ ăn cho lắm. Măng càng già thì càng đắng, thậm chí đắng ngắt như thuốc khiến nhiều người không thể ăn được.
Cách phân biệt măng vầu đắng và măng vầu ngọt rất đơn giản, bạn hãy dựa vào phần bẹ lá. Măng vầu ngọt có lớp bẹ thuôn và trơn trong khi măng vầu đắng có lớp bẹ đan xen nhau (xem ảnh).
Măng sặt
Măng sặt có nhiều ở Sơn La, Lào Cai, Yên Bái, có kích thước nhỏ cỡ chuôi liềm, thon dài và thẳng. Măng sặt có giá từ 30-50.000đ/kg, tuy có vị hơi đăng đắng nhưng lại được nhiều người săn lùng khi vào mùa (tháng 2-4 dương lịch hàng năm).
Khi mua măng sặt bạn lại nên chọn những cây măng to có độ dài vừa phải để hạn chế số lượng vỏ, khi bóc vỏ đi thì ruột măng thu lại không còn nhiều.
Măng giang
Măng giang được nhiều người đánh giá là ngon hơn măng tre, khi ăn có cảm giác mềm sần sần rất thú vị. Tuy nhiên loại măng này có lớp vỏ cứng nhất trong họ nhà măng nên bạn chỉ nên mua măng giang đã được bóc sẵn để việc chế biến được dễ dàng.
Ăn măng có tốt không?
Ăn măng tốt cho sức khỏe đặc biệt là măng tươi mới hái vì chúng có hàm lượng protein, vitamin, khoáng chất cao đồng thời chứa rất ít chất béo, hàm lượng calo thấp nên không gây béo. Chất selen và kali có trong măng cùng lượng carbohydrate và đường thấp, nhiều chất xơ giúp đào thải cholesterol xấu nên tốt cho tim mạch.
Mặc dù vậy bạn vẫn cần cẩn trọn với măng ngâm hóa chất đồng thời biết cách sơ chế măng đúng cách để loại bỏ những độc tố có trong măng.
Với măng tươi mới thu hoạch, cần được luộc kỹ bằng nhiều nước, tiếp tục ngâm khoảng 2 ngày thì mới sạch, mềm và ngon.
Với măng tươi mua ngoài chợ thường sẽ không tránh được việc bị ngâm hóa chất (thường là lưu huỳnh) để bảo quản, khi mua về cũng cần được luộc và thay nước vài lần sau đó rửa sạch mới đem chế biến. Khi luộc cần mở vung để các độc tố bay hơi đi.
Phân biệt măng ngâm hóa chất với măng sạch ngâm muối:
Măng ngâm hóa chất có màu trắng toát hoặc ngả vàng trong khi măng sạch ngâm muối thông thường lại có màu xỉn xỉn và hơi thâm. Dùng tay bấm vào ngọn măng sạch sẽ thấy dai và dẻo còn măng ngâm hóa chất sẽ giòn và dễ gãy.
Măng ngâm hóa chất có độ bóng đẹp, cầm lên ngửi có mùi khen khét còn măng ngâm muối nhìn có cảm giác bị xơ, có mùi chua đặc trưng của măng.
Tham khảo: Các món ăn từ măng